Lost in translation? Vincent Hagen over de verschillende betekenissen van het begrip ‘meertaligheid’

Vincent Hagen
Vincent Hagen

26 juli 2023

Meertaligheid binnen je CMS

Ben je een CMS aan het uitkiezen? Dan is meertaligheid van je sites en webwinkels een belangrijke factor om mee te nemen. Hoewel: het lijkt erop dat ieder CMS meertaligheid gewoon ondersteunt, toch? Niet helemaal. Want er zijn verschillende varianten van meertaligheid. Allemaal met hun eigen voor- en nadelen. Tijd om daar eens wat dieper in te duiken.

Daarvoor hadden we een goed gesprek met senior software engineer Vincent Hagen. En het eerste wat we van hem wilden weten was hoe dat eigenlijk zat met die verschillende varianten van meertaligheid:

“Je kunt meertaligheid echt op heel veel verschillende manieren aanpakken. Welk CMS het beste is, ligt dus aan hoe jij meertaligheid voor je ziet en hoe jij het wil gaan gebruiken. Een voorbeeld: er zijn bedrijven met verschillende websites per land. Als je dan op een vlaggetje klikt, dan kom je op een hele andere website terecht. Dat is meertaligheid, maar het betekent wel dat die pagina’s onderling geen relatie tot elkaar hebben.”

Ok, laten we dit Variant 1 noemen. Wat is het nadeel van het ontbreken van een directe relatie tussen de sites?

“Nou, ten eerste heeft het heel veel voordelen. Alle pagina’s krijgen bijvoorbeeld een eigen URL waar ook de vertaalde naam in staat. Dat is goed voor je SEO. En je kunt per land-site een hele andere structuur aanhouden, andere plaatjes gebruiken, noem maar op. Je kunt het dus helemaal zo maken dat het logisch is voor die taal. Zonder dat je beperkt wordt door hoe het in andere talen is opgezet. Maar het nadeel is: je moet dat voor iedere taal doen. Je hebt dus veel dubbel werk.”

En de voordelen wegen dus op tegen de nadelen? Omdat je zegt dat dit de meest voorkomende variant is?

“Ja. Bedrijven weten dat verschillende landen verschillende wensen hebben en dat het dus eigenlijk nooit ‘meertaligheid’ is, maar echt ‘internationalisatie’. Je wilt in Engeland een aanbieding kunnen doen die voor Nederland niet geldt, zonder daarover iets in de copy te hoeven zetten van ‘niet geldig in Nederland’. In de meeste CMS’en werkt meertaligheid dus zo.”

Verschillende landen hebben verschillende eisen. Het is dus vaak geen ‘meertaligheid’, maar ‘internationalisatie’.

En de andere varianten?

“Het andere uiterste is dat je één site hebt, waarbij je alle teksten meertalig opslaat. Zo hoef je prijzen, plaatjes en vormgeving maar één keer in te voeren en heb je dus geen dubbel werk.”

Maar… ?

“Het belangrijkste nadeel is dat je alle talen moet invullen. Stel, je standaardtaal is Nederlands en je hebt voor een productpagina de Duitse vertaling niet ingevuld. Dan klikt een Duitse bezoeker op een product en krijgt de Nederlandse beschrijving te zien. Alles bestaat in alle talen en zal dus ook door bezoekers uit alle landen gevonden worden. Daar moet je rekening mee houden. Je kunt layout en structuur ook niet per land bepalen. En je krijgt vaak geen verschillende slugs voor je pagina’s, wat nadelig kan zijn voor je SEO.”

Ok, dat is Variant 2. Maar als je bijvoorbeeld op Wikipedia kijkt, dan zie je iets er tussenin: het is dezelfde site, maar in verschillende talen wijkt de structuur ook af.

“Klopt. Dat is een tussen-optie. Je hebt dan voor iedere taal een aparte versie van de pagina maar die versies koppel je aan elkaar. De techniek van de site is voor iedere taal identiek, dus je hebt qua inrichting wat minder vrijheid. Maar je hebt niet dat mensen per ongeluk ineens een andere taal te zien krijgen en je kunt in bepaalde talen pagina’s weglaten of hele andere content laten zien. Zo voelt het voor je bezoeker altijd als een geheel.”

Kijk vanuit het perspectief van de gebruiker. Die moet een consequente, intuïtieve beleving hebben.

Er zijn dus veel mogelijkheden, waarvan deze 3 varianten de belangrijkste zijn. Hoe bepaal je welke variant bij je bedrijf past? En hoe kies je daarbij het juiste CMS?

“Je moet jezelf eerst de vraag stellen: hoe flexibel willen we zijn? Hoeveel ruimte hebben we nodig om per land dingen te veranderen? Iedere optie heeft voor- en nadelen voor jou als bedrijf, maar het is heel belangrijk om er ook vanuit het perspectief van de gebruiker naar te kijken. Je gebruiker moet een consequente, intuïtieve beleving hebben.”

Als je het over ‘flexibel zijn’ hebt, wat bedoel je dan concreet?

“Belangrijke vragen zijn bijvoorbeeld: hebben we verschillende productnamen in andere landen? Zijn er andere leveringsvoorwaarden? Zijn merken misschien anders, zodat ook de marketingboodschap moet verschillen? Maar het is ook belangrijk om te bedenken wie het CMS gaat beheren. Heb je één team, of heb je in verschillende landen website-teams zitten die voor een specifiek land aan de content werken? Want dan moet je ook zeker weten dat teams onafhankelijk van elkaar kunnen werken zonder last van elkaar te hebben.”

En als we naar de kosten kijken? Er zitten grote verschillen tussen de 3 oplossingen op het gebied van beheer…

“Klopt. Je moet vooral kijken hoe je het efficiënt houdt. Natuurlijk wil je de allerbeste klantervaring, maar je moet het werk wel kunnen doen. Het maakt daarbij nogal uit of je 10 of 10.000 producten of pagina’s hebt. Hoe minder content, hoe meer je je kunt veroorloven om wat extra te doen voor je gebruiker. Denk ook goed na over wie de content gaat invullen. Want al die landensites vullen zichzelf niet en half ingevulde talen geven een gebruiker een slechte ervaring en kosten je omzet.”

In de cases van Big Green Egg, Figo en Weltevree vind je drie verschillende oplossingen van meertaligheid.

Wat zijn de belangrijkste dingen die misgaan bij het kiezen van een meertalig CMS?

“Ieder CMS beweert meertaligheid te ondersteunen, maar als je goed gaat kijken zijn er grote verschillen in wat ze precies ondersteunen en hoe. Wat ik vaak zie misgaan is dat bedrijven er vooraf niet goed genoeg over nagedacht hebben en dan een technische keuze maken die niet bij hun doelen en organisatie past. Dan lopen ze uiteindelijk vast.”

Een headless CMS maakt je flexibeler, maar alleen als je het goed gepland hebt. Meer opties maken het ook complexer.

En hoe zit het met headless en composable? In hoeverre hebben architectuurkeuzes invloed op hoe je meertaligheid inricht?

“Een headless CMS maakt je flexibeler, ook qua meertaligheid, maar alleen als je het goed gepland hebt. Meer opties maken het ook complexer. Dan kom je dus terug bij de vraag: wat hebben we eigenlijk nodig? Kijk naar je roadmap. Wil je op termijn voor bepaalde talen of landen een andere front-end? Een app alleen voor Nederland, bijvoorbeeld? Dan is het slim om nu al voor headless te gaan. Maar blijft het bij min of meer identieke sites of webwinkels? Maak het dan niet ingewikkelder dan nodig.”

Meertaligheid is één belangrijke factor bij het kiezen van een CMS. Maar er zijn er meer. Wil je weten hoe je een CMS kiest dat bij je architectuur, IT-landschap en businessdoelen past? Lees dan de Enrise CMS Keuzegids. Daarin vergelijken Vincent en zijn collega-experts 18 CMS’en op cruciale technische punten. Je leert:

  • …wat de 3 belangrijkste overwegingen zijn bij het kiezen van een CMS
  • …hoe alle 18 platformen scoren op de cruciale factoren voor jouw online business
  • …wat de 5 CMS’en zijn waar wij het liefst mee werken

    Download gratis de CMS Keuzegids
Download de CMS keuzegids 2023