Een kijkje op het scherm van een slechtziende

Bij Enrise onderschrijven we het delen van kennis als geen ander. Ook onderschrijven we de belangen van toegankelijke websites en apps. Maar hoe toegankelijk maken we onze applicaties nou echt? En hoe gebruiken mensen met bijvoorbeeld een visuele beperking deze tools nu precies? En dus; wat is nu het meest essentieel voor een toegankelijke applicatie? Op 3 maart werden deze en veel meer vragen beantwoord door ervaringsdeskundige: Iris.

Iris ziet met goede verlichting en bril zo’n 30%. Dit betekent dat als iemand met “100%” ogen een bord net kan lezen op 10 meter, Iris datzelfde bord vanaf 3 meter kan lezen. In haar geval is dit wat “over versimpeld” omdat ze een oogafwijking heeft: Nystagmus. Hierdoor hebben haar ogen erg moeite met focussen en moet ze veel meer moeite doen om dat eerder genoemde bord te kunnen lezen. Iris is de slechtziende partner van Vincent Hagen (ja, dat ben ik). Samen staan we soms versteld van de waanzin die zij moet uithalen om websites te kunnen bedienen met haar schermlezer. Ook verbazen we ons vaak over de aannames en onwetendheid van ontwikkelaars over haar doelgroep. Maar dat is helaas tegelijkertijd ook niet zo gek. Hoeveel van de developers die toegankelijke software maken heeft nu echt goed contact met een ervaringsdeskundige, of toegang tot een schermlezer? Daarom stelde Iris voor om het een keer “te laten zien”, en bij Enrise is dat zo geregeld! Vele collega’s vonden het een pracht idee en wilde hier meer over weten.

Horen om te kijken

Wij zijn vooral benieuwd naar de praktijk, het web staat vol met aria- dit, aria- zo, maar wat doet dit nu voor de schermlezer en de gebruiker? Op 3 maart liet zij ons.. horen.. hoe haar laptop tegen haar praat, zien hoe zij door websites navigeert en waar het vaak fout gaat.

Zo is het bijvoorbeeld bij veel – en opvallend genoeg ook grote – websites, zoals nu.nl, ontzettend moeilijk om de cookiemeldingen zonder muis te bereiken. Ook liet ze zien dat voor slechtzienden een andere manier van navigeren soms fijn kan zijn. Zoals een eerste verborgen menu linkje die direct de content focussed om zo het hoofd menu over te slaan.

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet

Gelukkig kan Iris nog wel genoeg zien om haar computer en telefoon op relatief normale manieren te bedienen. Het kost haar op dagelijkse basis wel veel meer energie. Voordeel voor haar is dat ze “ontoegankelijke” websites en applicaties kan gebruiken, voordeel voor ons is dat ze makkelijk kan vertellen “waarmee” zij geholpen is. Ze kan tevens visuele elementen aanwijzen die ontoegankelijk zijn, en dat wel behoren te zijn.

Grote letters op een klein scherm

Mede door het ‘wel genoeg kunnen zien’ gebruikt Iris op haar mobiel eigenlijk geen extra software. Wel heeft ze de UI scaling en lettertype zo groot mogelijk staan in android. Toch merkt ze ook hierbij dat veel websites en apps hier niet goed mee omgaan. Voor ons dus de les: test de website en app ook met hoge zoom levels en lettertypes, mensen kunnen hier van afhankelijk zijn.

Veel mensen waardoor onder veel developers hebben nog een groot kennisgat over hoe men schermlezers gebruikt. Jeffrey vertelde hierover het volgende:

Tijdens de presentatie over schermlezers heb ik geleerd dat het gebruik van deze tool totaal anders is dan ik had verwacht. Zo gaat een schermlezer van de header naar de footer om gericht te kunnen navigeren naar de gewenste content. Gebruikers van een schermlezer leren automatisch trucjes aan om met bepaalde situaties om te gaan, zoals het omgaan met slecht te bereiken cookies en pop-ups.

Daarnaast zag ik tijdens de presentatie dat een schermlezer verstopte elementen op een pagina kan waarnemen, zoals verschillende versies van dezelfde content. Al met al heeft deze presentatie mij geleerd hoe belangrijk het is om rekening te houden met de werking van een schermlezer bij het ontwikkelen van een website en hoe dit de gebruikerservaring van mensen met een visuele beperking kan verbeteren.
Jeffrey