To Google or not to Google Analytics?

Jeroen Groenendijk
Jeroen Groenendijk

23 maart 2022

To Google or not to Google Analytics?

Een van de aloude internet wijsheden is “if you’re not paying for the product, you are the product”. In het geval van Google Analytics zijn de bezoekers van jouw website het product. De grootte van de Wikipedia pagina over privacy zorgen bij Google was al niet mis, maar nu zijn zelfs de hogere instanties aan het onderzoeken of ze in strijd is met de privacywetgeving. In dit blog; wat is er dan mis en wat zijn eventuele alternatieven.

Afgelopen november riepen de Europese toezichthouders, waaronder het Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens (AP), de Europese Commissie op om het online volgen van mensen te verbieden. En onlangs verklaarde de Oostenrijkse toezichthouder dat Google Analytics in strijd is met de privacywetgeving. Omdat het persoonsgegevens van Europeanen naar de VS opstuurt. Het Nederlandse AP is nu ook bezig met een onderzoek. De kans is groot dat Google Analytics verboden wordt in de EU.

Wat is er mis met Google Analytics?

Google heeft veel gratis diensten: zoeken, email, analytics, etc. Maar uiteindelijk moeten de duizenden werknemers wel betaald worden. Google verkoopt hiervoor advertentieruimte. Hoe gerichter een advertentie bij de doelgroep kan belanden hoe meer een adverteerder bereid is er voor te betalen. Google probeert daarom een ‘dossier’ van jou bij te houden, om zo te bepalen welke advertenties het beste bij jou passen. En welke Google het meeste opleveren.

Omdat veel websites Google Analytics gebruiken kan Google jou goed volgen over het internet en met enige zekerheid bepalen wat je hobby’s zijn,. Maar ook waar je online shopt en of je gezondheidsklachten hebt. Ook als je de moeite neemt om door het oerwoud aan cookie instellingen te klikken om ze maar niet te hoeven accepteren. Jij, en je bezoekers, zijn dus een product, en Google (maar ook Facebook) verdient goed aan jouw internetgeschiedenis. Tijd voor een alternatief?

Niet perse het waarom van data verzamelen, maar het “waar sla je het op” is de vraag

Het onderzoek van de Oostenrijkse toezichthouder keek deze keer niet naar welke persoonsgegevens Google Analytics verzameld, of de hoeveelheid daarvan, maar naar hoe die gegevens worden verwerkt. Omdat het persoonsgegevens zijn mogen ze niet verwerkt en opgeslagen worden op niet-Europese servers. Het Amerikaanse Google overtreedt hiermee de Europese privacywetgeving. En als jij Google Analytics gebruikt dan doe jij dat binnenkort misschien ook. Een alternatief moet dus Europees zijn.

Waarschijnlijk gebruik jij Google Analytics om te zien welke pagina’s of producten veel bezocht worden, wanneer en vanaf welke apparaten. Iemands persoonsgegevens of internetgeschiedenis horen persoonlijk te blijven en zijn voor eerdergenoemde ook niet relevant. Een alternatief moet dus de gewenste inzichten geven, maar ook persoonsgegevens anonimiseren voordat het opgeslagen is.

Verplichte cookiemelding

Google Analytics is een van de redenen waarom je verplicht bent om een cookiemelding te tonen op je website. Veel mensen gebruiken tegenwoordig echter een adblocker, die ook cookies van Google of Facebook blokkeert. Fijn voor hen: ze worden niet meer gevolgd. Minder fijn voor jou: je inzichten in het gebruik kloppen niet met de werkelijkheid want een (groot) deel van de bezoekers ontbreekt. Veel alternatieven gebruiken daarom geen cookies: minder overlast voor de bezoeker (misschien kan de cookiemelding zelfs weg!) en meer inzicht voor jou.

Ieder voordeel heb z’n nadeel

Het is heel makkelijk om Google Analytics op je site te zetten met een paar HTML tags. Om alle gegevens te verzamelen haalt Google alleen daarmee wel een boel scripts binnen op elke pagina. Wij hebben bij onze klanten zelfs gezien dat de scores voor SEO en laadsnelheid van een site omlaag gingen door de tags van Google en Facebook. Ironisch dus dat het gebruik van Google Analytics je positie binnen de zoekmachine van Google negatief kan beïnvloeden. De alternatieven verzamelen hun informatie anders en hebben daarom kleinere scripts.

Een (incomplete) lijst met Google Analytics alternatieven

Met de criteria in het achterhoofd zijn er ruim voldoende alternatieven te vinden. De meeste zijn diensten met een abonnement (Cloudflare is gratis als je al andere diensten gebruikt van het bedrijf), Plausible is open source en heeft de mogelijkheid om het zonder abonnement zelf op te zetten. Veel van de mogelijkheden zijn hetzelfde, dus het beste is om zelf te kijken welke past bij jouw voorkeuren. Als je (technische) hulp nodig hebt dan helpen we je bij Enrise graag! 

O ja, en waarom is Enrise dan op enrise.com nog niet overgestapt naar een van die alternatieven? De marketeers van Enrise kunnen nog niet kiezen. Zodra we om zijn, zullen we delen voor welk alternatief we kozen en waarom.