Learnings uit 5 jaar Product Ownership in een projectorganisatie

Na bijna vijf jaar leven als Enriser ga ik – Kai Stevens – per 1 juni beginnen aan een nieuw avontuur. Ik verruil mijn Product Ownership in een projectorganisatie voor Product Ownership in een productorganisatie. Deze blogpost is een ode aan Enrise en in het bijzonder de fantastische collega’s waarvan ik heb mogen leren de afgelopen jaren.

100% agile

Agile heeft de afgelopen jaren een enorme vlucht genomen. Daarbij is de rol van de product owner lange tijd achtergebleven en onderbelicht gebleven. Scrum masters werden massaal aangesteld, maar de product owner was vaak nog gewoon de productmanager, projectmanager of een andere bestaande functie waarvan werd aangenomen dat deze het varkentje wel kon wassen. Toen ik in 2012 op zoek ging naar vacatures voor een product owner functie vond ik enkel Enrise (Zoek nu eens op LinkedIn voor de grap en zie het verschil). En toen al werd het duidelijk gesteld: Enrise werkt 100% agile. Klinkt nu misschien niet meer zo spannend, maar toen vond ik het heel dapper in een wereld waarin agile nog verre van begrepen, laat staan geaccepteerd was. Zonder deze uitgesproken visie op agile software development had mijn groeipad als product owner er heel anders uitgezien.  

Scrum ++

De overtuiging in de kracht van agile en het lef om hier vol voor te gaan betekende nog niet dat je het ook direct goed in de praktijk kunt toepassen. Toen ik begon in 2012 werd scrum vrij zwart/wit gehanteerd als methodiek. Wanneer iets niet werkte werd het toch uitgevoerd omdat het nou eenmaal in de scrum guide stond. Anderzijds werd aan essentiële onderdelen zoals productvisie, strategie en roadmap geen of nauwelijks aandacht besteed omdat het dan juist weer niet omschreven werd/wordt in de Scrum guide. Backlog refinement bestond nog niet, wat resulteerde in sprint planning sessies die zo lang duurden dat het team al doodop was voordat de sprint was begonnen. Story points waren ontzettend eng, dus werd er veel energie gestoken in micromanagement met uren en verder dan een sprint keken we meestal niet vooruit. Met vallen en opstaan hebben we veel lessen geleerd, met daarin als rode draad twee hoofdlessen:

1. Scrum is niet heilig en niet volledig
   Niet alles wat in Scrum wordt voorgeschreven moet je klakkeloos overnemen en dingen die niet worden voorgeschreven kunnen nog wel eens essentieel blijken om succesvol te zijn. Agile zijn betekent continu aanpassen zodat je proces past bij je huidige habitat. Te strikt vasthouden aan een framework als Scrum staat daar haaks op;
2. Scrum toepassen is veel makkelijker dan echt agile zijn

Veel energie en aandacht moet gestoken worden in het kweken van een agile cultuur. Zorg dat je de agile principes (oa. transparantie, nauwe samenwerking, inspect and adapt) goed kent en toepast. Als dat eenmaal goed zit dan is Scrum een fluitje van een cent;

Dankzij deze lessen heeft zich in de loop der jaren een solide agile proces gevormd dat in de wereld van Enrise werkt. Naast de grote lessen zijn er ook nog de vele kleine tips, trucs en hulpmiddelen die vanuit de dagelijkse praktijk zijn ontstaan. Al dit samen noemen we ook wel eens Scrum ++ waarbij de twee plussen staan voor enerzijds al die geleerde lessen en anderzijds die slimme hulpmiddelen en tricks die niet officieel bij Scrum horen maar wel ontzettend waardevol voor ons zijn geweest

Kwaliteit

De ijzeren driehoek – budget, scope en kwaliteit –  is in mijn ervaring te vaak uit balans. Dat komt omdat deze vaak gestuurd wordt door mensen die gevoelig zijn voor budget en scope en te weinig inhoudelijke kennis hebben om de consequenties van lagere kwaliteit goed in te kunnen schatten. Dit leidt tot soms onoverzienbare grote problemen op langere termijn. Zeker als het gaat om complexe maatwerkoplossingen. Enrise neemt hier een duidelijk standpunt in met Code Cuisine: complexe software moet van hoge kwaliteit zijn om zijn doel te bereiken. Kwaliteit zit in de cultuur van de organisatie. Het is dankzij deze sterke focus op kwaliteit dat ik als product owner in staat ben geweest om de driehoek in balans te houden.

Talent

Om bovenstaande kwaliteit waar te maken binnen ook nog eens de grenzen van tijd en budget heb je ontzettend veel talent nodig. Een gemiddelde developer redt het bij Enrise niet. Ik heb echt onwijs veel bewondering voor de technische, maar ook de communicatieve skills van mijn teamgenoten. En ben stiekem ook wel trots op mijn eigen MySQL skills die ik in de loop der jaren met dank aan mijn teamgenoten heb opgebouwd. 😉

Het mooie aan talent is dat het ook weer talent aantrekt. Sinds mijn komst in 2012 is Enrise flink gegroeid met nog veel meer talentvolle ontwikkelaars.

Community

Sinds de dag dat ik bij Enrise begon bestaat er een natuurlijke drang om naar buiten te treden en bij te dragen aan de open source community: projecten op Github, meetups, conferenties etc. etc. Zo werd ook ik gestimuleerd om het podium te nemen. Een aardige portie plankenkoorts vormde lang een drempel maar dankzij de cultuur en collega’s die het goede voorbeeld gaven ben ook ik in de spotlight gaan staan om mijn product owner ervaringen te delen met de community. Dit heeft schatrijke ervaringen opgeleverd die me verder gevormd hebben als persoon en product owner.

Zelfsturend

Hermen heeft als eigenaar van Enrise altijd geprobeerd om vertrouwen en verantwoordelijkheid zoveel mogelijk te geven aan de mensen die in de dagelijkse praktijk werkzaam zijn. Toen ik in 2012 aankwam was Enrise al ontdaan van een groot deel van de ooit aangebrachte managementlaag. Een hele platte organisatie met enkel een teamcaptain voor ieder team en een paar mensen overkoepelend. Dat heeft er voor gezorgd dat zowel de techniek als het agile ontwikkelproces waar Enrise vandaag zo goed in is bottom up kon ontstaan en doorgroeien. In mijn laatste maanden bij Enrise heb ik gelukkig nog de volgende stap mee mogen maken. Teams zijn nu volledig zelfsturend waarin het hele team verantwoordelijkheid neemt voor de organisatie van het team (HR, Sales, finance etc.). Ook ik was wel sceptisch over de vele valkuilen die met zelfsturendheid gepaard gaan, maar de resultaten zijn nu al ver voorbij hetgeen ik me had kunnen voorstellen. Het allerbelangrijkste is het plezier die zichtbaar toeneemt binnen het team!

Moving on

Middels deze laatste post onder de Enrise-vlag wil ik mijn waardering uiten voor alle collega’s met wie ik deze vijf jaar heb mogen samenwerken. Bovenstaande heb ik mogen ervaren met en dankzij jullie! Als ik iedereen moet gaan opnoemen dan wordt dit wel een hele lange post, maar een aantal personen hebben ontzettend veel voor mij betekend en geholpen om me te ontwikkelen als ervaren en bovenal gepassioneerd product owner.

Per 1 juni ga ik aan de slag bij Quby om daar als product owner bij te dragen aan de ontwikkeling van Toon – de slimme thermostaat. Door mezelf aan te sluiten bij een productorganisatie hoop ik door te stappen naar een volgend level van product ownership. Ik zoek het mandaat om van productvisie tot product backlog de juiste koers te varen. Ook kan ik hier meer ervaring opdoen met scaling agile gezien meerdere teams werken aan hetzelfde product.

Na vijf jaar Enrise voelt het ontzettend goed om uit mijn comfort zone te stappen: een andere organisatie, die een andere markt bedient met een ander product. Ik heb er zin in!

PS: Enthousiast geworden? Check onze vacatures of doe en open sollicitatie!